Hiện nay, mỗi tháng anh Tạ Quý Tôn ở xã Nguyệt Đức, huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh, xuất khẩu từ 3-5 đơn hàng sang thị trường nước ngoài với trị giá từ 30.000-40.000 USD/tháng.
Đến nay, nhiều doanh nghiệp tham gia đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp, mô hình kinh tế trang trại phát triển tạo động lực, làm thay đổi trong tổ chức sản xuất nông nghiệp theo hướng sản xuất hàng hóa tập trung quy mô lớn, sản xuất theo chuỗi giá trị.
Toàn tỉnh đã thu hút được gần 200 doanh nghiệp mạnh dạn đầu tư vào lĩnh vực sản xuất, kinh doanh nông nghiệp, góp phần khai thác hiệu quả các tiềm năng về đất đai, lao động… tạo động lực cho phát triển sản xuất nông nghiệp tại các địa phương trong tỉnh. Liên kết giữa doanh nghiệp và nông dân đã có những đóng góp quan trọng để tạo bước đột phá trong trong sản xuất nông nghiệp của tỉnh.
Điển hình là các mô hình liên kết như: Kết nối doanh nghiệp cung ứng đầu vào (giống, phân bón, thuốc BVTV) và bao tiêu đầu ra với Công ty CP Tập đoàn giống cây trồng Việt Nam, Công ty CP Đại Thành; Mô hình liên kết sản xuất lúa giống của Công ty CP giống cây trồng Bắc Ninh; Mô hình liên kết sản xuất tiêu thụ khoai tây thương phẩm của Công ty Orion; Hợp tác xã rau sạch Hoàng Gia (Bình Dương- Gia Bình), HTX dịch vụ nông nghiệp Ngăm Mạc (Lãng Ngâm- Gia Bình), Hợp tác xã sản xuất rau củ, quả an toàn thôn Liên Ấp (Việt Đoàn- Tiên Du), Cơ sở sản xuất rau sạch Hiển Master (Vạn An- TP Bắc Ninh); Công ty Hương Việt Sinh (Tiên Du), Công ty TNHH XNK nông sản Hải Phong (Minh Tân- Lương Tài); 13 trang trại chăn nuôi gia công cho các doanh nghiệp chăn nuôi lớn như Công ty Cổ phần tập đoàn DABACO Việt Nam, Công ty Cổ phần chăn nuôi C.P. Việt Nam, Công ty TNHH CJ Agri Việt Nam, Công ty TNHH JAPFA COMFEED Việt Nam...; 18 Hợp tác xã dịch vụ chăn nuôi và câu lạc bộ chăn nuôi: lợn, gia cầm, thỏ...; mô hình “biến” xơ mướp thành hàng hóa xuất khẩu... đã góp phần từng bước hình thành liên kết chuỗi giá trị sản xuất, nâng cao thu nhập cho nông dân.
Từng có thời gian học tập và làm việc tại Australia, Tạ Quý Tôn nhận thấy rất nhiều khách sạn lớn ở đây sử dụng các sản phẩm từ xơ mướp để làm bông tắm, đai chà lưng và những sản phẩm gia dụng ở nhà bếp. Tuy nhiên, những sản phẩm này nguồn hàng không ổn định, trong khi đó ở Việt Nam trồng rất nhiều mướp, xơ mướp chủ yếu dùng để rửa chén, bát hoặc không dùng. Vì thế, anh Tôn đã nảy sinh ý tưởng làm những sản phẩm từ xơ mướp để xuất khẩu.
Năm 2019, Tạ Quý Tôn xin nghỉ công việc ổn định tại Hà Nội với mức lương hàng chục triệu đồng/tháng để về quê khởi nghiệp với cây mướp.Trở về là một nông dân thực thụ, anh Tôn thuê lại 2 ha đất dùng để trồng mướp lấy xơ. Giai đoạn đầu, anh gặp khá nhiều khó khăn, do chưa hiểu đặc tính của mướp nên nghĩ đơn giản là trồng loại mướp ăn bình thường có thể lấy xơ được, tuy nhiên những loại mướp này cho ra trái nhỏ, xơ không mướt, không mềm nên chất lượng xơ rất kém. Không nản chí, anh tiếp tục tìm hiểu và tìm được 2 loại giống phù hợp. Đến nay anh trồng được 4 loại giống mướp cho trái to, dài, xơ dày trắng và mịn chủ yếu là giống Mỹ, Nam Mỹ và Việt Nam.Muốn tạo ra những sản phẩm có mẫu mã đẹp, phải chọn loại mướp già, khô, sau đó loại bỏ lớp vỏ, tách hạt và chỉ giữ lại xơ mướp rồi đem phơi khô.Để đáp ứng nhu cầu của đối tác, ngoài diện tích 100 ha, dự kiến, năm 2023-2024, anh Tôn còn mở rộng vùng trồng nguyên liệu tại Tây nguyên, Nghệ An… tổng diện tích 300 ha. Mỗi tháng xuất khẩu khoảng 100 đến 200 nghìn sản phẩm.Với tiêu chí đặt ra là sản phẩm thân thiện môi trường nên khi sản xuất không dùng chất tẩy trắng hoặc ngâm hóa chất bảo quản.Xơ mướp dày, mịn là những xơ mướp đạt chất lượng. Để tạo ra các sản phẩm như bông tắm, đai chà lưng, lót giày và những sản phẩm gia dụng… từ xơ mướp, anh Tôn đã xây dựng thêm khu gia công sản phẩm với nhiều loại máy móc như máy may, máy ép, máy cắt. Sản phẩm từ xơ mướp đều được anh Tôn làm theo phương pháp thủ công, do đó mỗi sản phẩm đều có tính độc đáo riêng.
Hiện tại Công ty TNHH Thương mại Dịch vụ Ánh Dương Kinh Bắc, thôn Kim Tháp, xã Nguyệt Đức, huyện Thuận Thành đã tạo việc làm cho 20 lao động với mức lương 200.000- 350.000đ/ngày, bao tiêu đầu ra cho khoảng 160 hộ dân tại địa phương và các tỉnh liên kết trồng mướp.
Hiện nay, doanh nghiệp của anh Tôn đã xuất khẩu sản phẩm làm từ xơ mướp cho các khách hàng thị trường Mỹ, Nhật Bản, Hàn Quốc và một số nước ở châu Âu. 15 dòng sản phẩm xuất khẩu chủ yếu là bộ sản phẩm cho nhà bếp, nhà tắm và đồ dùng cá nhân như lót giày, giày dép đi trong nhà, giá bán trung bình từ 4-9 USD/sản phẩm.Muốn tạo ra những sản phẩm có mẫu mã đẹp, độ kết dính, anh Tôn sử dụng phương pháp may bằng chỉ, sợi đay và vải thay vì sử dụng keo dán nên vẫn bảo đảm vẻ đẹp thẩm mỹ và sự mộc mạc.Hiện nay, trên địa bàn tỉnh có nhiều diện tích đất nông nghiệp bỏ hoang hoặc canh tác kém hiệu quả. Do vậy, mô hình trồng mướp lấy xơ rất phù hợp với định hướng phát triển nông nghiệp bền vững của tỉnh Bắc Ninh.Theo anh Tôn, thực tế ở nước ta hiện nay cũng đã có nhiều tổ chức, cá nhân xây dựng mô hình sản xuất các sản phẩm từ xơ mướp. Tuy nhiên, quy mô còn mang tính chất nhỏ lẻ chưa đáp ứng nhu cầu của thị trường. Do đó, anh luôn hướng tới xây dựng một quy trình hoàn chỉnh từ việc xây dựng vùng nguyên liệu, sơ chế đến tìm đầu ra cho sản phẩm.
.svg){kind=icon}
