Bộ Công Thương vừa cho biết về tình hình cụ thể về triển khai lộ trình áp dụng tiêu chuẩn khí thải của ô tô, xe máy thực hiện theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ.

Hiện nay, tất các loại xe ô tô, xe mô tô hai bánh có lắp động cơ nhiệt đang lưu thông và sản xuất mới ở Việt nam có tiêu chuẩn khí thải mức 2 (EURO 2) và sử dụng nhiên liệu xăng hoặc diesel có chất lượng tương ứng với các quy chuẩn do Bộ KHCN ban hành.

Tiêu chuẩn về khí thải và an toàn đối với xe ô tô tại Việt Nam do Bộ GTVT xây dựng dựa trên cơ sở tiêu chuẩn an toàn của các nước có nền công nghiệp ô tô phát triển, phù hợp với điều kiện của Việt Nam (Do Cục Đăng kiểm-Bộ GTVT chịu trách nhiệm đăng kiểm), tiêu chuẩn này được Bộ GTVT cập nhật thường xuyên.

Khi các hãng ô tô cung cấp sản phẩm tại thị trường Việt Nam thì sản phẩm phải phù hợp đặc điểm của thị trường Việt Nam (về điều kiện khí hậu, hạ tầng giao thông, các yêu cầu về bảo vệ môi trường và của người tiêu dùng,...) và phải đáp ứng các tiêu chuẩn, quy chuẩn liên quan của Việt Nam. Để được lưu hành tại Việt Nam, ô tô phải được Cục Đăng kiểm kiểm tra và cấp giấy chứng nhận đáp ứng tiêu chuẩn an toàn theo quy định của Việt Nam.

Lộ trình áp dụng tiêu chuẩn khí thải đối với xe ô tô, xe mô tô hai bánh sản xuất, lắp ráp và nhập khẩu mới đã được quyết định từ 5 năm trước khi Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 49/2011/QĐ-TTg ngày 1/9/2011 nhằm hạn chế phát thải các khí độc hại gây ô nhiễm không khí, đặc biệt là tại các đô thị lớn, góp phần bảo vệ môi trường.

Theo đó, các loại xe ôtô sản xuất, lắp ráp và nhập khẩu mới phải áp dụng tiêu chuẩn khí thải mức 4 từ ngày 1/1/2017 và mức 5 từ ngày 1/1/2022.

Còn đối với các loại xe mô tô hai bánh sản xuất, lắp ráp và nhập khẩu mới sẽ phải áp dụng tiêu chuẩn khí thải mức 3 từ ngày 1/1/2017.

Như vậy, theo đúng lộ trình, từ ngày 1/1/2017, tiêu chuẩn mức khí thải cho các loại xe ô tô, xe mô tô hai bánh có lắp động cơ nhiệt sẽ là mức 2 (đối với ô tô, xe máy đã được đưa vào sử dụng trước 1/1/2017, mức 3 (cho xe máy đưa vào sử dụng sau 1/1/2017) và mức 4 (cho xe ô tô đưa vào sử dụng sau 1/1/2017).

Tiếp 5 năm sau đó, tức là  ngày 1/1/2022 tiêu chuẩn mức khí thải cho các loại xe ôt ô, xe mô tô hai bánh có lắp động cơ nhiệt sẽ lần lượt là mức 2, mức 3 và mức 5.

Thực hiện Quyết định này, Bộ GTVT đã xây dựng và ban hành QCVN 86:2015/BGTVT về tiêu chuẩn khí thải mức 4 đối với xe ô tô sản xuất và lắp ráp mới; chuẩn bị năng lực kỹ thuật, cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ việc kiểm tra khí thải.

Cùng với đó, Bộ KHCN đã sửa đổi và ban hành quy định về các chỉ tiêu kỹ thuật đối với xăng, nhiên liệu diesel nhiên liệu sinh học với các mức 2, mức 3, mức 4. Đồng thời, ban hành các tiêu chuẩn Việt Nam về nhiên liệu, các quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về khí thải xe mô tô và ô tô.

Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Việt Nam cho biết, để có thể cung cấp ra thị trường ô tô đạt tiêu chuẩn khí thải mức 4 từ ngày 1/1/2017, các nhà sản xuất ô tô đã chuẩn bị cho kế hoạch sản xuất và lắp ráp từ thời gian trước.

Theo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ, động cơ và nhiên liệu (xăng dầu) cho các loại loại xe ô tô, xe mô tô hai bánh có lắp động cơ nhiệt cũng bao gồm các mức tương ứng với tiêu chuẩn khí thải. Xăng dầu mức 2 được sử dụng cho các loại xe ô tô, xe mô tô hai bánh có lắp động cơ nhiệt đang lưu thông hiện nay. Xăng dầu mức 3, mức 4, mức 5 được sử dụng cho xe ô tô, xe mô tô hai bánh có lắp động cơ nhiệt sản xuất, lắp ráp và nhập khẩu mới.

Theo bộ quy chuẩn mới từ Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia QCVN 01:2015/BKHCN về xăng, nhiên liệu diesel và nhiên liệu sinh học mà Bộ KHCN ban hành vào tháng 11 năm ngoái, trên thị trường có thể tồn tại 9 loại xăng không chì: RON90-II; RON92-II; RON95-II; RON92-III; RON95-III; RON98-III; RON92-IV; RON95-IV; RON98-IV (trước đây chỉ có 3 loại). Tương tự như vậy chủng loại sản phẩm đối với xăng E5 và E10 và diesel cũng tăng lên gấp 3 lần.

Như vậy, sau ngày 1/1/2017 trên thị trường số chủng loại xăng dầu có thể sẽ tăng gấp 3 lần hiện nay. Điều này sẽ gây khó khăn cho các cơ quan quản lý nhà nước khi thực hiện quản lý về thuế, phí, chống gian lận thương mại; gây khó khăn cho các doanh nghiệp đầu mối kinh doanh xăng dầu, các thương nhân phân phối xăng dầu do phải đầu tư thêm về hạ tầng hệ thống phân phối, hệ thống quản lý nội bộ; gây khó khăn cho người tiêu dùng trong việc lựa chọn loại xăng dầu phù hợp.

Do vậy, Thủ tướng Chính phủ đã giao Bộ Công Thương có trách nhiệm "Chủ trì, phối hợp với các Bộ, ngành liên quan bảo đảm sản xuất, nhập khẩu và cung ứng nhiên liệu sử dụng cho xe cơ giới có chất lượng theo đúng quy chuẩn kỹ thuật quốc gia".

Để thực hiện nhiệm vụ, Bộ Công Thương đã chủ trì phối hợp với các Bộ: Giao thông vận tải, Khoa học và Công nghệ, Tài Chính; một số đầu mối về sản xuất và kinh doanh xăng dầu như Tập đoàn Dầu khí Việt Nam, Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam; các hiệp hội và các đơn vị liên quan đánh giá việc thực hiện Quyết định 49/2011/QĐ-TTg. Bộ Công Thương đã tổng hợp các ý kiến của các Bộ, ngành theo các nội dung: Về lộ trình áp dụng tiêu chuẩn khí thải đối với xe ô tô, xe mô tô hai bánh sản xuất, lắp ráp và nhập khẩu mới; về tình hình sản xuất và kinh doanh xăng dầu; về hiện trạng các loại xe ôtô, xe mô tô hai bánh có lắp động cơ nhiệt đang lưu thông và sản xuất mới; về ảnh hưởng đến Dự án hỗ trợ Chương trình biến đổi khí hậu và tăng trưởng xanh.

Bộ Công Thương cũng cho hay: Từ các phân tích trên, Bộ này cũng đã đề xuất các giải pháp đảm bảo hài hòa lợi ích của doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh xăng dầu, các doanh nghiệp sản xuất, nhập khẩu ô tô, xe máy, đảm bảo việc sản xuất, nhập khẩu và cung ứng nhiên liệu đáp ứng nhu cầu thực tế về việc thực hiện lộ trình áp dụng tiêu chuẩn khí thải động cơ để báo cáo Thủ tướng Chính phủ xem xét quyết định.