‘Ăn xổi ở thì’ làm sao chế được ốc vít

- Thực tế, có DN làm ăn kiểu “ăn xổi ở thì” gây ảnh hưởng đến uy tín của cộng đồng, thậm chí là thương hiệu quốc gia. Tuy nhiên, cũng không phải vì thế mà nói rằng DN Việt “không sản xuất được chiếc ốc vít”. Bởi vì, DN Việt đã sản xuất được nhiều thứ hiện đại hơn và những ứng dụng tại các công trình thủy điện Sơn La, Lai Châu là một ví dụ.

Không thiếu kẻ “ăn xổi ở thì”

Mới đây, chuyện doanh nghiệp công nghiệp phụ trợ của Việt Nam không đáp ứng nổi đơn hàng là sạc pin, ốc vít theo đơn đặt hàng của Samsung đã từng “nóng” lên trên diễn đàn của Quốc hội.

Đã có nhiều ý kiến cho rằng: “Nước ta mỗi năm đào tạo bao nhiêu tiến sĩ, kỹ sư, mà tại sao không sản xuất nổi con ốc vít, vậy làm sao có thể tham gia được chuỗi giá trị toàn cầu?”.

Tuy nhiên, khi trao đổi với báo chí, ông Nguyễn Tăng Cường, Giám đốc Xí nghiệp Cơ khí Quang Trung - Ninh Bình, cho rằng, thực tế, không thiếu những doanh nghiệp làm ăn kiểu, “ăn xổi ở thì” nhận thầu rồi bán lại cho các đơn vị khác để hưởng phần trăm “hoa hồng” không sản xuất được ốc vít là không hề nhỏ và hoàn toàn có cơ sở.

Chuyện doanh nghiệp công nghiệp phụ trợ của VN không đáp ứng nổi đơn hàng là sạc pin, ốc vít theo đơn đặt hàng của Samsung đã từng “nóng” lên trên diễn đàn của Quốc hội.

Theo ông Cường, những đơn vị làm ăn kiểu này, họ không chịu chi tiền để đào tạo nguồn nhân lực có chuyên môn tay nghề, không đầu tư thiết bị máy móc hiện đại, khi gặp đối tác sẽ bị đánh giá là “không sản xuất được ốc vít. Việc này vừa làm ảnh hưởng đến uy tín cộng đồng DN Việt, làm ảnh hưởng đến uy tín, thương hiệu quốc gia.

Ngược lại, ở Việt Nam không ít doanh nghiệp đầu tư có chiều sâu, dám bỏ ra cả tỷ USD để đầu tư trang thiết bị máy móc, nhà xưởng và đào tạo đội ngũ cán bộ công nhân một cách bài bản chất lượng cao.

Để dẫn chứng, ông Cường lấy ví dụ về việc xây dựng Thủy điện Lai Châu mới đây đã hạ đặt thành công rô-to nặng 1.000 tấn vào 14/10 vừa qua với thiết bị và con người Việt Nam

Ông Cường nói: “Cần cẩu xí nghiệp chúng tôi chế tạo có tỷ lệ nội địa hóa tới 90%. Bằng các giải pháp sáng tạo, Cơ khí Quang Trung đã làm chủ được công nghệ sản xuất cần cẩu nặng hàng nghìn tấn để phục vụ các công trình thủy điện, nhiệt điện…, góp phần tiết kiệm hàng triệu USD cho đất nước”.

Chứng kiến cảnh vận chuyển hệ thống cẩu trục 1.200 tấn được chế tạo tại Uông Bí (Quảng Ninh) sau đó ngược dòng vượt trên những con thác gập ghềnh, hiểm trở vắt qua 2 đập thuỷ điện Hoà Bình và Sơn La đến tới nhà máy thuỷ điện Lai Châu với quãng đường gần 1.000km khiến không ít người phải sởn gai ốc.

Tại thuỷ điện Lai Châu, hệ thống cẩu trục 1.200 được điểu khiển từ xa, hoạt động nhẹ nhàng nhấc chiếc rô-to có trọng lượng 1.000 tấn rồi di chuyển đến khu vực stato. Chỉ trong ít phút chiếc rô-to đã được hạ đặt chính xác vào trong lòng chiếc stato với độ chính xách được tính bằng centimet.

Sự kiện hạ đặt thành công rô-to vừa qua đã góp phần đưa nhà máy thuỷ điện Lai Châu vượt tiến độ 12 tháng.

Công nghệ Việt ở Thuỷ điện Lai Châu

Theo ông Nguyễn Cường Lâm, Phó Tổng giám đốc Tập đoàn Điện lực Việt Nam, từ dự án thủy điện Sơn La, đến nay là dự án thủy điện Lai Châu doanh nghiệp cơ khí chế tạo trong nước đã đảm nhận được gần như 100% phần việc, không cần phải nhà thầu nước ngoài.

Thực tế, DN Việt đã sản xuất được nhiều thứ hiện đại hơn và những ứng dụng tại các công trình thủy điện Sơn La, Lai Châu là một ví dụ.

Trước đó, năm 2012, hệ thống cẩu trục 1.200 tấn của Cơ khí Quang Trung cũng hạ đặt thành công rô-to nặng 1.000 tấn vào 6 tổ máy của nhà máy thuỷ điện Sơn La. Việc hạ đặt thành công rô-to là một trong những khâu quyết định đưa nhà máy thuỷ điện Sơn La cán đích sớm hơn dự kiến 2 năm.

Theo ông Lâm, thành công trên cho thấy, ngành cơ khí chế tạo trong nước từng bước nâng cao năng lực, tiến tới làm chủ công nghệ thiết kế và chế tạo thiết bị cho các nhà máy điện, thúc đẩy phát triển ngành công nghiệp cơ khí trong nước. Trong đó, chiếc cẩu trục có sức nâng 1.200 tấn dùng cẩu chiếc rô-to nặng 1.000 tấn trên do doanh nghiệp trong nước sản xuất, nội địa tới 90% là một thành công hiếm có.

Theo ông Phạm Hồng Phương, Giám đốc Ban quản lý dự án Nhà máy thủy điện Sơn La - Lai Châu, thực tế không phải ở thủy điện Lai Châu mới lựa chọn nhà thầu trong nước, mà ở thủy điện Sơn La lớn nhất Đông Nam Á thì nhiều đơn vị cơ khí trong nước đã được lựa chọn các phần việc quan trọng.

“Việc doanh nghiệp trong nước sản xuất, chế tạo sẽ đạt được 3 mục tiêu. Thứ nhất là nâng cao năng lực nhà thầu trong nước, thứ hai là chủ động trong việc làm chủ công nghệ mà trước đây hoàn toàn phải nhập từ nước ngoài, thứ ba sẽ tiết kiệm chi phí hơn so với việc phải mua của nước ngoài”, Giám đốc BQL dự án Nhà máy thủy điện Sơn La- Lai Châu nói.

Ông Phương cũng cho biết, với tiến độ như hiện nay, đến cuối năm có thể phát điện ở tổ máy số 1 Nhà máy thủy điện Lai Châu.

Nguyễn Trung