Khô miền Tây không chỉ được tiêu thụ tại địa phương, mà còn được mang đi làm quà khắp nơi trong nước và mang cả ra nước ngoài cho người xa xứ nhâm nhi cho đỡ nhớ hương vị quê nhà.
1. Khô cá lóc đồng Cà Mau
Miền Tây Nam Bộ có nhiều cá lóc, ăn không hết thì xẻ khô để dành. Ngày nay, khô cá lóc nổi tiếng đến độ được làm quà tặng, được gửi đi xa như một một chút hồn miền Tây cho người quý mến.
Xưa nay, cá lóc luôn là một trong những loại cá cho nhiều thịt, vị thịt thơm ngọt tự nhiên. Bởi vậy, với giới mộ điệu để được thưởng thức thường xuyên vị ngon đặc trưng này, người ta liền nghĩ ra cách chế biến khô cá lóc.
Nhưng để chế biến khô ngon, giữ được hương vị chuẩn thì không phải vùng nào cũng làm được như khô cá lóc đồng Cà Mau.
Khô cá lóc có thể kết hợp với nhiều nguyên liệu để cho ra nhiều món ngon khác nhau. Trong đó phải kể đến món khô cá lóc gỏi xoài, gỏi khô cá lóc sầu đâu, gỏi khô cá lóc trộn bưởi, gỏi bông súng khô cá lóc, khô cá lóc kho dứa, khô cá lóc chiên giòn…
Giá bán: 350k/kg.
2. Khô cá sặc Bạc Liêu
Từ lâu, khô cá sặc đã trở thành món ăn quen thuộc trong mỗi bữa cơm của các gia đình miền Tây. Dù có ở nhiều nơi nhưng khô cá sặc ở Bạc Liêu vẫn nổi tiếng hơn cả.
Khô cá sặc đồng được tuyển chọn từ cá sặc tươi sống ướp gia vị vừa ăn và phơi nắng tự nhiên, bao ngon vừa ăn không mặn chát như các loại khô thông thường.
Để có được khô cá sặc ngon, thịt vừa ăn và có thể bảo quản lâu thì phải trải qua một quá trình chế biến khô thật cẩn thận. Để có được khô cá sặc ngon, người dân phải chọn những con cá to bằng bàn tay, lưng dày và còn tươi còn bơi lội tung tăng là tốt nhất.
Loại khô này có thể chế biến ra nhiều món ăn hấp dẫn, lấy lòng nhiều thực khách, như: gỏi xoài khô cá sặc, khô cá sặc chiên mắm, khô cá sặc trộn măng tươi, khô cá sặc xào chua ngọt…
Giá bán: 360k/kg.
3. Khô cá đuối
Cá đuối là loại cá sống trong môi trường nước mặn, thường phân bố nhiều ở biển Cà Mau và Kiên Giang. Cá đuối có nhiều loại, đuối dơi, đuối xẻ, đuối trắng… nhưng nhiều người miền Tây cho rằng trong tất cả các loại cá đuối thì khô cá đuối đen là ngon nhất.
Cá đuối là loại cá biển có hình rẻ quạt, đuôi dài, da có màu xanh rêu và có nhiều loại khác nhau, thường tập trung nhiều ở khu vực biển miền Trung nước ta. Cá đuối không chỉ có hàm lượng dinh dưỡng cao và có hương vị đặc biệt.
Thân cá đuối tươi có lượng thịt nhiều, được xẻ mỏng thành từng miếng, nhúng nước muối, phơi từ 2 – 3 nắng làm khô cá đuối. Xương, vây cá cũng được tận dụng làm thành những hải sản khô khác, bán được nhiều người ưa thích. Để miếng cá đuối khô được ngon thì khi đem phơi cần trở nhiều lần cho cá được khô đều, tránh trường hợp sương ẩm và phơi khi trời râm không có nắng.
Cá đuối có thể cho ra nhiều món ăn khác nhau, vừa thích hợp dùng để lai rai đưa cay và vừa thích hợp dùng để ăn cơm. Có thể kể đến một số món chế biến từ khô cá đuối nổi tiếng như: khô cá đuối chua ngọt, cá đuối rim tiêu đường, cá đuối nướng chấm mắm me…
Giá bán: 400k/kg.
4. Khô cá kèo
Loại khô góp mặt trong danh sách những loại khô nức tiếng của miền Tây chính là khô cá kèo – loại khô mà cứ hễ nhắc thôi cũng đã đủ để chảy nước miếng.
Khô cá kèo là một trong những đặc sản nổi tiếng ở miền Tây Nam Bộ, đặc biệt là Cà Mau và Bạc Liêu. Nếu cá kèo tươi sống có thể được chế biến thành nhiều món ngon như cá kèo kho rau răm, cá kèo kho tiêu, lẩu cá kèo hay cá kèo nướng muối ớt thì cá kèo phơi khô chỉ có thể được chế biến thành một vài món ăn, tuy đơn giản nhưng rất ngon.
Khô cá kèo có thể dùng để chiên giòn, chấm với nước mắm me thì ngon hết biết. Hoặc khô cá kèo chiên giấm đường cũng là một món ăn một lần nhớ mãi.
Giá bán: 150k/kg.
5. Khô cá tra phồng An Giang
Cá tra phồng ngon đúng vị là loại được đánh bắt ở khu vực Biển Hồ của Campuchia, thượng nguồn sông Tiền và sông Hậu. Loài cá này đặt biệt ở chỗ, cho dù có sống ở Việt Nam nhưng đến khi trưởng thành lại ngược dòng trở về Biển Hồ để sinh sản.
Muốn khô cá phồng ngon, người thợ phải chọn những con cá tươi đủ nặng tầm từ một đến hai ký. Cá ươn, cá nhỏ quá thịt không ngon ảnh hưởng đến chất lượng khô. Họ sẽ rửa sạch cá mổ bụng, loại bỏ tất cả nội tạng nhất là phần mỡ bụng và mật cá.
Tiếp tục dùng lưỡi dao nhỏ bén đặt vào dọc sống lưng cá để lọc phi lê. Cá nhiều thịt ít xương nên chỉ cần mũi dao chuẩn xác là đã loại được phần xương sống. Công đoạn này có thể làm thủ công hoặc làm bằng máy tùy vào mô hình sản xuất.
Cách chế biến món khô cá tra phồng cũng rất đơn giản, chỉ cần chiên qua với nước lạnh, không cần dầu mỡ. Tuy vậy da cá vẫn phồng to, giòn rụm, thịt cá vàng ươm rất bắt mắt. Bước cuối cùng là làm một chén nước mắm chua ngọt và có thể đưa cay cùng một ít rượu đế, bảo đảm ngon hết sảy!
Giá bán: 240k/kg.
6. Khô rắn An Giang
Ở miền Tây, khô rắn được rất nhiều người ưa chuộng. Chế biến món ăn từ khô rắn thì có vô vàn cách, mà ngộ là món nào cũng ngon. Phổ biến nhất chính là món khô rắn nướng than và gỏi xoài khô rắn.
Xoài sống trộn chung với khô rắn là món ăn cũng được nhiều chị em yêu thích. Trong khi đó, khô rắn nướng than chấm với muối ớt chua thì khỏi phải bàn cải, đó là món khoái khẩu của rất nhiều người.
Giá bán: 280k/kg.
7. Khô nhái
Khô nhái hay còn được gọi là “Vũ nữ chân dài” hoặc “Kiều nữ chân dài” do hình ảnh giàu tính liên tưởng của nó.
Cũng thuộc hạng đặc sản nhưng khô cá dễ tìm và quá quen thuộc với người tiêu dùng, còn khô nhái lại khá lạ lẫm, khó tìm. Song chính vì đặc điểm lạ lẫm, khó tìm ấy mà “vũ nữ chân dài” càng đáng giá. Hầu hết, những ai đã ăn khô nhái đều phải công nhận rằng sức quyền rũ, sự hấp dẫn hương vị của đặc sản này luôn thượng thừa.
Người khó tính nhất cũng phải ngả nón, gục ngã trước em nhái chân dài tới nách này. Để có vũ khí lợi hại này ngoài chất lượng thịt thì bàn tay con người chính là điểm mấu chốt để đưa khô nhái lên vương. Bởi nếu không có những người thợ giỏi cần mẫn tìm tòi ra phương pháp làm khô thì chúng ta vẫn chỉ quanh quẩn với nhái vo viên nấu măng hay cà ri, v.v.
Chỉ cần cho khô nhái lên chảo, chiên sơ tầm 30 giây là có được món nhậu ngon “độc nhất vô nhị”. Thêm chút nước mắm me hoặc chén tương ớt, vài cọng rau răm nữa thì ăn hoài không ngán.
Khô nhái chiên giòn, có vị ngòn ngọt, mặn mặn, cay cay, thêm chút béo béo, ngon đến độ người ăn không biết như thế nào là đủ.
Giá bán: 540k/kg.
8. Khô cá dứa một nắng Cần Giờ
Khô cá dứa một nắng được làm từ con cá còn sống bảo đảm được sự tươi ngon của cá. Cá dứa là loài cá nhiệt đới có thể sống trong môi trường nước ngọt và nước lợ, Cá dứa ngon chủ yếu ở vùng biển Cần Giờ và Cà Mau… Đặc thù của cá dứa là thịt trắng hồng, ít mỡ, thịt săn chắc thơm ngọt và không tanh nên rất được người dân Nam bộ ưa chuộng.
Có lẽ do lượng cá dứa không còn dồi dào như trước nên giá bán ra của loại khô cá này khá cao. Vì cá dứa có thể cho ra nhiều món ăn ngon nên sản lượng làm ra chưa đáp ứng đủ nhu cầu thị trường.
Khô cá dứa chiên giòn chấm mắm me, cơm cháy cá dứa chấm mắm me, gỏi xoài khô cá dứa… là những món ăn được nhiều người dân miền Tây và khách du lịch yêu thích.
Giá bán: 450k/kg loại 2 con.
9. Khô cá lòng tong Cần Thơ
Nói đến cá lòng tong là những người con của vùng sông nước lại nhớ đến một ký ức tuổi thơ đẹp biết bao. Đó là ký ức về những buổi chiều bắt cá trên dòng sông, con mương. Bạn chỉ cần một cái cần câu với lưỡi câu vừa miệng cá và một ít mồi cơm nguội, tép, kiến vàng. Cứ thả mồi xuống là cá cắn câu. Từng con cá lòng tong nhảy tanh tách vào sọt thật là thích. Sau đó mang chiến lợi phẩm về cho bà hay mẹ kho tiêu hoặc làm khô. Khô cá lòng tong món ăn dân dã nhưng thân thương đến lạ. Và giờ đây món ăn đạm bạc này trở thành món đặc sản giúp bà con vùng sâu nước thoát nghèo.
Nếu đã nhắc đến khô cá miền Tây thì chắc chắc không thể bỏ qua món khô cá lòng tong – đặc sản nức tiếng của vùng Phong Điền, Cần Thơ. Khô cá lòng tong một nắng đem chiên giòn, thêm chén nước mắm chua ngọt, nhâm nhi vài ly rượu và nghe đờn ca tài tử thì còn gì sướng bằng.
Giá bán: 100k/kg.
(Theo Phụ Nữ Việt Nam)