Đây là đánh giá của bà Deborah Jacob, Giám đốc Chương trình Thư viện toàn cầu, Quỹ Bill & Melinda Gates tại Hội nghị Tổng kết Dự án BMGF-VN (2011-2016) do Quỹ tài trợ, Bộ Thông tin và Truyền thông chủ trì, phối hợp với Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch, Tổng công ty Bưu điện Việt Nam và UBND 40 tỉnh, thành phố thực hiện, diễn ra mới đây Hội An, Quảng Nam. 

Trong giai đoạn thí điểm từ năm 2009, Dự án đã được thực hiện tại 99 điểm truy nhập Internet công cộng là các điểm BĐVHX và các Thư viện tại Thái Nguyên, Nghệ An và Trà Vinh. Tiếp đó, Dự án mở rộng đã được triển khai rộng khắp tại 40 tỉnh, trong đó có hải đảo như huyện đảo Lý Sơn (Quảng Ngãi), Cồn Cỏ (Quảng Trị), Phú Quý (Bình Thuận).

Sau 5 năm triển khai Dự án, 11.870 hệ thống máy tính với thiết bị phụ trợ đã được lắp đặt tại 1.900 điểm tiếp nhận Dự án, đưa tỉ lệ máy tính đầu tư tại điểm tăng 96,7%, tỉ lệ máy kết nối Internet tăng 95,6%; 12 triệu lượt người dân nông thôn đã được tiếp cận với máy tính và Internet với gần 15,5 triệu giờ truy nhập hữu ích. Để phát huy hiệu quả thiết thực của cơ sở hạ tầng thông tin, Dự án xây dựng 3 Trung tâm đào tạo vùng, 28 trung tâm đào tạo tỉnh; Đào tạo được 14.718 lượt cán bộ quản lý và cán bộ chuyên môn. Hoạt động của Dự án đã  được phản ánh qua gần 2.000 tin /bài /phóng sự báo trên báo chí, truyền hình và gần 50.000 lượt tuyên truyền trên các hệ thống truyền thanh địa phương. 5.811 sự kiện truyền thông được tổ chức, thu hút  hơn 300 ngàn  người đến tham dự. Những thành công có thật trong đời sống nhờ Inernet đã được chia sẻ trong 03 kỳ của Cuộc thi “Máy tính cho cộng đồng thay đổi cuộc sống”, mang lại những Giải thưởng đầy ý nghĩa.

Dự án cũng đẩy mạnh triển khai hợp phần nội dung, gồm: Xây dựng Cổng thông tin điện tử Dự án www.bmgf-mic.vn; Xây dựng các bộ sưu tập số về giáo dục, văn hóa giải trí, y tế sức khỏe, nông nghiệp, văn bản chính sách, phát triển kinh tế,  tổng hợp các video về phát triển nông nghiệp; Cung cấp dịch vụ Trường học trực tuyến (miễn phí) cho học sinh tiểu học; Đầu tư bổ sung  trang thiết bị tại cổng thông tin của Dự án và các thư viện tỉnh như; Hỗ trợ các thư viện tỉnh trở thành trung tâm vệ tinh cung cấp thông tin cho người dân địa phương.

Từ năm 2015, Dự án có một bước đi mới là ký kết hợp tác với các cơ quan, tổ chức như Bộ Giáo dục & Đào tạo, Hội Khuyến học, Hội Nông dân, Hội Người khuyết tật, Tổ chức Nông Lương của Liên hợp quốc (FAO)… để tăng cường vận động, khuyến khích các đối tượng cư dân tiếp cận và thụ hưởng những lợi ích của Internet, ứng dụng vào đời sống. Thành quả thiết thực nhất mà sự hợp tác mang lại - Đó là xây dựng thành công các mô hình ứng dụng máy tính và Internet trong đời sống của người dân nông thôn, để lan tỏa và nhân rộng. Lần đầu tiên ở Việt Nam, dự án BMGF-VN đã cùng với Thư viện tỉnh Đồng Tháp, thư viện huyện Sa Đéc xây dựng được phòng máy để phục vụ riêng cho người khiếm thính, khiếm thị đi vào hoạt động rất hiệu quả và đầy tính nhân văn. Mô hình đã được đại diện Nhà tài trợ đánh giá “Là một trong những mô hình sáng tạo độc đáo giàu tính nhân văn của riêng Việt Nam”.

Mô hình Internet góp phần Xây dựng nông thôn mới  đã được Dự án phối hợp với Hội Nông dân, Tổ chức Nông lương của Liên hợp quốc thực hiện thành công. Lớp học “Thoát nghèo, vươn lên làm giàu” tại Điểm Truy nhập công cộng như ở xã Bình Tú (Huyện Thăng Bình) đã được nhân  lên tại 9 điểm khác ở Quảng Nam cũng như trở thành mô hình cho tất cả các địa phương. Từ những lớp học thiết thực này, bằng ý chí, sáng tạo nhiều người dân nông thôn đã thực sự làm giàu, thậm chí có người đã trở thành triệu phú. Mặc dù mới ở giai đoạn ban đầu xây dựng nền tảng cơ sở hạ tầng thông tin nhưng việc triển khai Dự án BMGF-VN đến tận tuyến xã, kể cả những xã vùng cao khó khăn hay biên giới, hải đảo đã gợi mở triển vọng về việc hình thành Chính phủ điện tử ở nông thôn. Chia sẻ tầm nhìn về vai trò của tri thức trong việc thay đổi cuộc sống cộng đồng một cách tích cực, hình thành xã hội học tập, khuyến khích “Học tập suốt đời”,  Dự án đã  tạo cơ hội để  người dân nông thôn sử dụng máy tính phục vụ nhu cầu thông tin văn hóa, giải trí; Ứng dụng trao đổi trực tuyến; Các nội dung giáo dục, việc làm cũng như các lĩnh vực y tế, chính phủ điện tử và phát triển kinh tế…

Theo ông Nguyễn Minh Hồng, Thứ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông, Trưởng ban chỉ đạo Dự án, Việt Nam tin tưởng vào việc duy trì hiệu quả Dự án một cách bền vững trong thời gian tới vì đã chủ động xây dựng và thực thi hệ thống giải pháp đồng bộ: Thường xuyên bảo dưỡng, sửa chữa, nâng cấp trang thiết bị phần cứng, phần mềm, máy tính; Bảo đảm chất lượng đường truyền, đường điện ổn định; Tiếp tục đào tạo cán bộ trực điểm để cập nhật những kiến thức, kỹ năng mới; Bảo đảm nguồn kinh phí  duy trì hoạt động bằng việc thể chế hóa bằng văn bản quy định chính sách đầu tư, tài chính cho các điểm tiếp nhận Dự án; Thể chế hóa việc duy trì bền vững cơ sở hạ tầng công nghệ thông tin…

Tuy nhiên, Dự án được triển khai ở 40 tỉnh khó khăn nên tại nhiều địa phương, việc huy động vốn đối ứng ban đầu cũng như cấp kinh phí duy trì hàng năm chưa đảm bảo theo cam kết; Cơ sở hạ tầng giao thông còn khó khăn, điện lưới không ổn định ảnh hưởng đến công tác sữa chữa, bảo hành bảo dưỡng thiết bị hư hỏng. Ngoài ra,  để đảm bảo an ninh, nhiều điểm truy nhập phải đặt tại UBND xã làm hạn chế việc sử dụng của người dân…

Vượt qua nhiều khó khăn thách thức, Dự án BMGF-VN đã thành công, đạt được mục tiêu theo cam kết tại Văn kiện của của Dự án đã được Thủ tướng Chính phủ và Nhà tài trợ phê duyệt, hướng tới Phát triển  bền vững. Thành công của Dự án đã được ghi nhận của Lãnh đạo Bộ, ngành và cộng đồng quốc tế với Giải Nhất quốc tế về Quản trị nông thôn do eWorld bình chọn năm 2011; Bằng khen của Bộ Thông tin và Truyền thông; Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ về đã có thành tích trong phong trào thi đua: “Cả nước chung sưc xây dựng nông thôn mới” giai đoạn 2011-2015.

Dự án với tổng kinh phí 50,6 triệu USD, trong đó: Tài trợ không hoàn lại của BMGF là 30 triệu USD, đóng góp bằng phần mềm của Microsoft là 3,6 triệu  USD và gần 17 triệu USD vốn đối ứng của phía Việt Nam. Dự án do Mục tiêu lâu dài của Dự án là góp phần nâng cao năng lực phục vụ và cách thức cung cấp thông tin thông qua máy tính và internet cho các thư viện công cộng và điểm BĐVHX với tầm nhìn mới; Tập trung hỗ trợ người dân nghèo, nhóm thiệt thòi và những người sống ở vùng đặc biệt khó khăn có cơ hội được tiếp cận bình đẳng, hiệu quả và bền vững với công nghệ thông tin và được hưởng những lợi ích về kinh tế - xã hội do việc tiếp cận với công nghệ thông tin mang lại, từ đó cải thiện được cuộc sống của cá nhân, đồng thời đóng góp được cho gia đình, cộng đồng và toàn xã hội. Dự án còn được biết đến với tên gọi là “Máy tính cho cộng đồng” và khẩu hiệu  “Thay đổi cuộc sống”.

40 tỉnh tham gia Dự án giai đoạn II:

Bước 1 triển khai tại 12 tỉnh Hà Giang, Thái Nguyên, Tuyên Quang, Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Bình Phước, Đắk Nông, Bến Tre, Trà Vinh, Sóc Trăng, Tây Ninh.

Bước 2 được triển khai tại 16 tỉnh Bắc Kạn, Cao Bằng, Lạng Sơn, Phú Yên, Khánh Hòa, Kon Tum, Gia Lai, Đắk Lắk, Lâm Đồng, Bình Thuận, Ninh Thuận, Bạc Liêu, Hậu Giang, Cà Mau, Vĩnh Long và Đồng Tháp.

Bước 3 là Huế, Sơn La, Điện Biên, Lai Châu, Phú Thọ, Yên Bái, Lào Cai, Quảng Bình, Quảng Trị, Quảng Nam, Quảng Ngãi và Bình Định.