Tin từ Hiệp hội Điều Việt Nam (Vinacas) sáng nay (20/4) cho hay, một doanh nghiệp thuộc Vinacas vừa bị Hải quan Cảng Mostaganem, Algeria bán đấu giá 5 container hạt điều công ty xuất khẩu mà không được thông báo.

Doanh nghiệp đang đối mặt với nguy cơ mất trắng lô hàng, với tổng giá trị khoảng 466.900 USD (gần 11 tỷ đồng).

Hiện tại, theo hãng vận chuyển, 2 container đã bị rút hết hàng bên trong và 3 container còn lại vẫn ở kho hải quan nước bạn. Doanh nghiệp phía Việt Nam đang cố gắng làm việc với một số bộ, ngành Việt Nam và chính quyền Algeria để yêu cầu giải quyết, bồi hoàn lô hàng.

Theo doanh nghiệp (đề nghị giấu tên), Hải quan Cảng Mostaganem đã làm sai thông lệ quốc tế khi tự ý đấu giá lô hàng mà không thông báo với chủ sở hữu lô hàng. “Chúng tôi chỉ nhận được thông tin về sự vụ sau khi hải quan đấu giá công khai hạn chế lô hàng”, đại diện doanh nghiệp mất hàng nói.

Nhận định về lô hàng có nguy cơ bị mất trắng, doanh nghiệp đã gửi công văn để cầu cứu hỗ trợ tới các cơ quan liên quan, đồng thời, cử người bay sang Algeria làm việc trực tiếp với Hải quan Cảng Mostaganem từ ngày 28/3/2023. Công ty đã gửi công văn đề nghị làm việc với các cơ quan chính quyền của Algeria thông qua Tổng cục Hải quan, Bộ Ngoại giao, Bộ Tài chính, Thương vụ Việt Nam tại Algeria, Đại sứ quán Algeria tại Việt Nam.

Doanh nghiệp đề nghị phía Algeria gửi văn bản chính thức, làm rõ quy trình đấu giá của hải quan, nguyên tắc xử lý và luật áp dụng song đến nay doanh nghiệp chưa nhận được phản hồi.

Liên quan tới sự việc, ngày 13/4, Thương vụ Việt Nam tại Algeria đã có văn bản cảnh báo các doanh nghiệp khi xuất khẩu hàng sang Algeria. 

Cụ thể, cơ quan này cho biết, tháng 8/2022, một công ty Việt Nam xuất khẩu sang Algeria 5 container điều qua trung gian là một doanh nghiệp đặt tại Nam Phi. Công ty trung gian đã nhận đặt cọc 10% giá trị tiền hàng. Tuy nhiên, khi hàng tới cảng Mostaganem, khách hàng của công ty Việt Nam là Công ty Eurl ATS Food của Algeria không thể làm thủ tục thông quan vì công ty này bị Bộ Thương mại Algeria đưa vào danh sách các doanh nghiệp gian lận thương mại từ tháng 6/2022.

Chủ hàng là doanh nghiệp Việt Nam và hãng tàu đã làm thủ tục đổi người nhận hàng sang Công ty Eurl Azur Oran (Algeria) theo đề nghị của trung gian tại Nam Phi, song hải quan Algeria cũng không chấp nhận "bởi Công ty Eurl ATS Food đã mất năng lực pháp lý để thực hiện các thủ tục như nhập khẩu, nhận hàng hay tái xuất hàng".

Sau gần 8 tháng nằm ở cảng, hải quan Algeria đã tiến hành bán đấu giá 5 container điều của doanh nghiệp Việt. Trong khi, công ty xuất khẩu Việt Nam thì chưa nhận được phần tiền hàng còn lại từ đơn vị môi giới trung gian.

Trước đó, VietNamNet đã phản ánh, vào tháng 2/2022, 36 container điều trị giá hơn 100 tỷ đồng của doanh nghiệp Việt Nam cũng từng mất hoàn toàn quyền kiểm soát khi hàng cập cảng tại Ý. Không rõ bằng cách nào, tổ chức tội phạm đã đánh tráo toàn bộ chứng từ gốc của lô hàng. Thời điểm đó, bất cứ ai có bộ chứng từ gốc đều có thể nhận hàng của doanh nghiệp xuất khẩu từ Việt Nam.