3 nhà khoa học nữ xuất sắc năm 2019 được vinh danh

Năm 2019, chương trình L’Oréal - UNESCO Vì sự phát triển phụ nữ trong khoa học vinh danh 3 nhà khoa học trẻ xuất sắc trong lĩnh vực khoa học vật liệu và khoa học đời sống. Tiêu chí chọn lựa được dựa trên thành tích nghiên cứu khoa học nổi bật thông qua số lượng các bài viết được đăng tải trên các tạp chí quốc tế, các ấn phẩm khoa học được xuất bản, các hoạt động nghiên cứu khoa học đã và đang tham gia, và vai trò hình mẫu cho các thế hệ nghiên cứu trẻ.

Theo đó, 3 gương mặt nữ tiêu biểu của năm 2019 được bình chọn gồm: PGS.TS Hồ Thị Thanh Vân (Trưởng phòng Khoa học Công nghệ và Quan hệ Đối ngoại, Trường ĐH Tài nguyên và Môi trường, TPHCM); TS Trần Thị Hồng Hạnh (Nghiên cứu viên chính, Viện Hóa sinh biển, Viện Hàn Lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam); TS Phạm Thị Thu Hà (Phó Viện Trưởng Viện Nghiên cứu di truyền và giống, Trường ĐH Tôn Đức Thắng, TPHCM).

TS Trần Thị Hồng Hạnh (Nghiên cứu viên chính, Viện Hóa sinh biển, Viện Hàn Lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam)

Cụ thể, TS Trần Thị Hồng Hạnh được vinh danh vì những nỗ lực không ngừng trong nghiên cứu sử dụng phương pháp sắc ký vân tay kết hợp với thiết bị hiện đại để đánh giá thành phần dược liệu và chất lượng dược liệu, mục tiêu là nhằm cung cấp bộ dữ liệu về thành phần các hoạt chất có trong mẫu dược liệu nghiên cứu bao gồm cấu trúc hóa học, thành phần, hàm lượng chất, làm cơ sở cho việc đánh giá chất lượng dược liệu trên thị trường.

Bên cạnh đó, phương pháp sắc ký vân tay trong đánh giá chất lượng dược liệu còn có thể áp dụng trong đánh giá thành phần thực phẩm chức năng có nguồn gốc từ dược liệu. Đề án này có ý nghĩa quan trọng trong tình hình hiện nay khi nhu cầu sử dụng dược liệu trong phòng bệnh và chữa bệnh ở Việt Nam ngày càng gia tăng, tuy nhiên phần lớn dược liệu trên thị trường Việt Nam được nhập từ nước ngoài, hàng nhập lậu không rõ nguồn gốc, do vậy chất lượng dược liệu không được đảm bảo.

Đề án giúp có cơ sở khoa học chứng minh tác dụng của dược liệu trong y học cổ truyền, đồng thời tìm ra các tác dụng, công dụng mới của dược liệu phục vụ nhu cầu chăm sóc sức khỏe cộng đồng.

PGS.TS Hồ Thị Thanh Vân (Trưởng phòng Khoa học Công nghệ và Quan hệ Đối ngoại, Trường ĐH Tài nguyên và Môi trường, TPHCM)

PGS.TS Hồ Thị Thanh Vân được Hội đồng khoa học đề cử cho đề án nghiên cứu tổng hợp xúc tác nano hợp kim Pt-Mo trên vật liệu nano Ti0, 8W0, 2O2 để nâng cao khả năng chịu đầu độc CO và giảm giá thành cho loại pin nhiên liệu sử dụng trực tiếp methanol là một dạng năng lượng tái tạo.

Hướng nghiên cứu này sẽ mang đến lợi ích thiết thực trong việc sử dụng rộng rãi pin nhiên liệu, để thay thế các loại nhiên liệu hóa thạch và giảm sự nóng lên toàn cầu do khí thải CO2. Đề án nghiên cứu này giúp có thể thương mại hóa được loại pin nhiên liệu thân thiện với môi trường này trong thời gian không xa.

TS Phạm Thị Thu Hà (Phó Viện Trưởng Viện Nghiên cứu di truyền và giống, Trường ĐH Tôn Đức Thắng, TPHCM)

TS Phạm Thị Thu Hà được vinh danh qua đề án nghiên cứu về phát triển các giống lúa chịu mặn thông qua chọn lọc bằng dấu chuẩn phân tử và phổ biến chúng ở các vùng bị ảnh hưởng của điều kiện mặn tại đồng bằng sông Cửu Long.  Mục tiêu của đề án nghiên cứu là tận dụng các công cụ nhân giống hiện đại, chẳng hạn như lai chéo hỗ trợ đánh dấu (MAB), để phát triển các giống lúa chịu mặn có năng suất cao thích nghi với điều kiện ở miền Nam Việt Nam. 

Đề án này có ý nghĩa quan trọng trong tình hình vùng sản xuất lúa gạo ở miền Nam phải đối mặt với tình trạng nhiễm mặn, gây ra vấn đề nghiêm trọng cho những người nông dân nghèo tài nguyên phải phụ thuộc vào sản xuất lúa gạo để sinh kế. Việc phát triển các giống lúa năng suất cao hiện đại phù hợp với điều kiện nhiễm mặn sẽ giúp cải thiện đáng kể cuộc sống của nông dân trên những vùng đất này.

Ba nhà khoa học nữ xuất sắc của năm được vinh danh nhận được học bổng nghiên cứu trị giá 150 triệu đồng để giúp họ tiếp tục nghiên cứu sâu hơn vào những đề án có tiềm năng phát triển và tạo nên các ảnh hưởng và lợi ích lớn tại Việt Nam.

Các nhà khoa học nữ được vinh danh chụp ảnh lưu niệm cùng Phó Chủ tịch nước Đặng Thị Ngọc Thịnh. Ảnh: Đức Trí GDTĐ.

Trong suốt 10 năm qua, chương trình giải thưởng và học bổng nghiên cứu khoa học L’Oréal – UNESCO Vì sự phát triển phụ nữ trong khoa học đã vinh danh 32 nhà khoa học nữ xuất sắc Việt Nam từ nhiều tỉnh thành trong cả nước.

Tại buổi lễ, chương trình cũng vinh danh 32 nhà khoa học nữ xuất sắc đã góp phần thay đổi ngành khoa học Việt Nam trong 10 năm qua.

Đặc biệt, chương trình cũng trao giải thưởng tuyên dương TS Nguyễn Thị Hiệp, Trường ĐH Quốc tế, ĐH quốc gia TPHCM - Nhà khoa học nữ trẻ xuất sắc châu Á, Nhà khoa học trẻ tài năng thế giới của UNESCO – L’Oréal For Women in Science năm 2018.

Thanh Hùng

Những sáng chế khoa học công nghệ ấn tượng “made in VietNam”

- Nhiều sản phẩm ứng dụng khoa học công nghệ độc đáo được trưng bày tại lễ kỷ niệm 60 năm ngày thành lập Bộ Khoa học và Công nghệ.